Հ.Մ.Ը.Մ.Ի ԼԻԲԱՆԱՆԻ ԸՆՏԱՆԻՔԸ ՄԵԾԱՇՈՒՔ ՓԱՌԱՏՕՆՈՎ ՆՇԵՑ ՄԱՅԻՍԵԱՆ ԱՆԿԱԽՈՒԹԵԱՆ 107-ԱՄԵԱԿԸ
Բարձր հովանաւորութեամբ Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Արամ Ա. Վեհափառ Հայրապետին, հովանաւորութեամբ Հ.Մ.Ը.Մ.ի Կեդրոնական Վարչութեան, նախագահութեամբ Լիբանանի Հայոց Թեմի Առաջնորդ Շահէ Արք. Փանոսեանին եւ կազմակերպութեամբ Հ.Մ.Ը.Մ.ի Լիբանանի Շրջանային Վարչութեան, Կիրակի, 1 Յունիս 2025-ի կէսօրէ ետք ժամը 5.00-էն սկսեալ Պուրճ Համուտի քաղաքապետարանի դաշտին վրայ տեղի ունեցաւ Հայաստանի անկախութեան նուիրուած Մայիսեան աւանդական եւ տպաւորիչ փառատօն:
Գօտեպնդիչ, յուսադրիչ եւ դէպի ապագայ նայող խօսքեր արտասանուեցան, խոստմնալից ու խրոխտ կեցուածքով, վճռական քայլերով, բարձր ճակատներով տողանցեցին` մոկլիէն մինչեւ երիցագոյն տարազաւորները, ներկայացուցչական թէ ակադեմիայի մարզիկները, աշակերտները, ԼԵՄ-ականներն ու պատանիները` բոլորը միասին մարմնաւորելով լիբանանահայութեան ապագան: Մայիսեան սխրանքներու ոգին, տարուած յաղթանակին հպարտութիւնը վերանորոգուեցան բոլորին մօտ, որոնք համախմբուած էին նորագոյն հայոց պատմութեան մէջ իր դերն ու աւանդը ունեցող Հ.Մ.Ը.Մ.ի շուրջ, որ իր գոյութեան ամբողջ ընթացքին գործեց հետեւելով իր նշանաբանին` «Բարձրացի՛ր-բարձրացուր»ին, բարձրացաւ իր միութենականներով եւ բարձրացուց իր ժողովուրդը եւս:
ԲԱՑՈՒՄԸ
Մայիսեան փառատօնը ընթացք առաւ Հ.Մ.Ը.Մ.ի շեփորախումբին կողմէ Լիբանանի, Հայաստանի, Արցախի եւ Հ.Մ.Ը.Մ.ի սկաուտական քայլերգներուն կատարումով, Լիբանանի, Հայաստանի, Արցախի եւ Հ.Մ.Ը.Մ.ի դրօշներուն ծածանումով ու ջահավառութեամբ, որոնց համար Լիբանանի բոլոր մասնաճիւղերու սկաուտները միասնաբար պատրաստած էին գեղեցիկ, 30 մեթր լայնքով եւ 12 մեթր բարձրութեամբ տպաւորիչ ձեռակերտ դրօշակի կայմ եւ անմար կրակի յատուկ բաժին: Նման ձեռայինի մը պատրաստութիւնը ժամանակ, ջանք ու միացեալ ծրագրում եւ գործադրութիւն պահանջած էր տարազաւորներէն, որոնց աշխատանքին արգասիքը դաշտը զարդարեց ամբողջ փառատօնին ընթացքին:
«ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԾԱՌԱՅՈՒԹԵԱՆ
ՇՐՋԱՆ» ԿԱՐԳԻ ՏՈՒՉՈՒԹԻՒՆ
Ապա, Հ.Մ.Ը.Մ.ի Լիբանանի Շրջանային խմբապետութեան 2024-2025 տարեշրջանի «Ընդհանուր ծառայութեան շրջան» կարգին իրենց մասնակցութիւնը բերած եւ աւարտած 18 երէց-պարմանուհիներ ստացան «Ծառայութեան» շրջանի կարգ:
ԼԵՎԱՄ-Ի ՄՐՑԱՆԱԿՆԵՐՈՒ
ԵՒ ՎԱՀԱՆԻ ՏՈՒՉՈՒԹԻՒՆ
Յաջորդեց ԼԵՎԱՄ-ի 2024-2025 տարեշրջանի լաւագոյն մարզիկի եւ մարզիկուհիի մրցանակի եւ վահանի տուչութիւնը: Այսպէս, տարեշրջանի լաւագոյն մարզիկուհիի մրցանակը ստացաւ Լորէն Ճերմակեան` Համազգայինի Մ. եւ Հ. Արսլանեան ճեմարանէն, լաւագոյն մարզիկի մրցանակին արժանացան երկու աշակերտներ` Կի Խանճեան եւ Գալէ-Դրօ Հարպոյեան` Համազգայինի Մ. եւ Հ. Արսլանեան ճեմարանէն։ Դպրոցը տիրացաւ նաեւ ԼԵՎԱՄ-ի վահանին:
Հ.Մ.Ը.Մ.Ի ԼԻԲԱՆԱՆԻ ՇՐՋԱՆԱՅԻՆ
ՎԱՐՉՈՒԹԵԱՆ ԽՕՍՔԸ
Հ.Մ.Ը.Մ.ի Լիբանանի Շրջանային Վարչութեան խօսքը արտասանեց ատենապետ եղբ. Վահան Համամճեան, որ ըսաւ, թէ նորանկախ Հայաստանի հետ ծնունդ առած Հ.Մ.Ը.Մ.ը իր ստեղծման առաջին օրէն ինքզինք գտաւ բազմաթիւ մարտահրաւէրներու դէմ յանդիման եւ անմիջապէս լծուեցաւ Ցեղասպանութեան ականատես դարձած, սակայն հրաշքով ճողոպրած հազարաւոր որբերու փրկութեան, դաստիարակութեան եւ հոգեմտաւոր կազմաւորման աշխատանքին, աւելցնելով, որ Հ.Մ.Ը.Մ.ը նոյն օրերուն ձեռնարկեց նաեւ հայրենի ժողովուրդի, պետականութեան եւ բանակին օժանդակութեան գործին, հաւատարիմ իր նշանաբանին` «Բարձրացի՛ր-բարձրացուր»ին եւ սկաուտական խոստումին` ազգին ու հայրենիքին ծառայելու պարտաւորութեան:
Եղբ. Համամճեան շեշտեց, որ այս միութիւնը կարողացաւ դիմակալել բոլոր դժուարութիւնները եւ դարձաւ ուժեղ բանակ` թուրքին տալով բարձրաղաղակ պատասխան: Կամաւորութեան եւ նուիրումի արժէքներուն վրայ խարսխուած այս միութիւնը Սփիւռքի մէջ հայութեան կազմաւորման հիմնական սիւներէն եղաւ, ժողովուրդին կողքին կանգնեցաւ, տէր եղաւ սերունդներու եւ ստանձնեց անոնց ֆիզիքական, մտային եւ հոգեկան կազմաւորումը, հաստատելով, որ այս բոլորը կարելի եղաւ իրականացնել` շնորհիւ ազգ-միութիւն անքակտելի կապին, գաղափարախօսական ամուր հիմունքներու կառչածութեան, ազատ, անկախ ու միացեալ հայրենիքի հանդէպ անսասան հաւատքին եւ մանաւանդ` Հ.Մ.Ը.Մ.ական յաջորդական սերունդներու անձնազոհ նուիրումին ու վճռական պայքարին:
«Հրաշքի համազօր է այսքան երկար ժամանակ մարզական եւ սկաուտական միութիւն մը պահելը եւ թիւով ու որակով տեւաբար յառաջդիմելը, իսկ այդ հրաշքը մենք կը պարտինք մեր սքանչելի ժողովուրդին, որ մնայուն համակիրն ու քաջալերողն է մարզական խումբերուն, անփոխարինելի ներշնչումի աղբիւրն ու խրախուսողը` սկաուտական շարքերուն, իր զաւակը այս միութեան յանձնողն ու վստահողը», հաստատեց եղբ. Համամճեան` դիտել տալով, որ այս միութիւնը իր գոյութիւնը հիմնականօրէն խարսխեց մարզական ազնիւ ոգիի վրայ, որուն մէջ համադրուած են մարդկային բոլոր առաքինութիւնները:
Շարունակելով իր խօսքը` եղբայրը դիտել տուաւ, որ մարզական ոգիի զուգընթաց, իբրեւ հայկական միութիւն, Հ.Մ.Ը.Մ.ի հիմնադիրներուն գլխաւոր նպատակներէն մէկը եղաւ հայ մատղաշ հոգիներուն մէջ քանդակել հայու ոգին, որուն շնորհիւ այս միութիւնը կարողացաւ դիմագրաւել ամէն տեսակի դժուարութիւն եւ հայ պատանիին ու երիտասարդին մէջ նախ կերտեց մարդը, հայը եւ ապա` սկաուտն ու մարզիկը:
Այսօր նաեւ կը նշենք հպարտութիւնը 1918 թուականին կերտուած Մայիսեան հրաշք անկախութեան: Մայիս 28-ը շունչ տուաւ հայութեան, ապրելու եւ յարատեւելու վճռական կամք ներշնչեց անոր, հաստատեց Շրջանային Վարչութեան ատենապետը եւ աւելցուց. «Այսօր մենք միասնաբար կ’երդնունք կրկին ծառայել ազգին ու հայրենիքին, շարունակել մեր սրբազան պայքարը` մինչեւ ազատագրուի Արեւմտահայաստանը, մինչեւ վերատիրանանք մեր հզօր Արցախին, որովհետեւ մենք քաջ հաւատացողն ենք ու բարձրաձայն կը կրկնենք` Արարատը հայկական է, Արցախը համայն հայութեան է, Հայ Դատի հետապնդումը նուիրական պարտականութիւնն է բոլորիս, մինչեւ որ Եռագոյնը ծածանի Կարսի, Արտահանի եւ Նախիջեւանի մէջ, իսկ Արցախի դրօշը` Ստեփանակերտի ու Շուշիի մէջ», իր խօսքը եզրափակեց եղբ. Վահան Համամճեան:
ԿԵՆԴԱՆԻ ՊԱՏԿԵՐՆԵՐԸ
Ապա, տարազաւորները հանդէս եկան կենդանի պատկերով մը` ներկայացնելով բանակումի մը նախապատրաստական աշխատանքները եւ բանակումի մթնոլորտը` հիմնականօրէն առանցք ունենալով այս տարուան 15-19 Յուլիսին Լիբանանի Պասքինթա շրջանին մէջ տեղի ունենալիք Միջին Արեւելքի ցամաքամասային առաջին բանակումը, որուն իրենց մասնակցութիւնը պիտի բերեն շուրջ 1000 սկաուտներ, որոնցմէ 175-ը՝ Միջին Արեւելքի զանազան շրջաններէ:
Երկրորդ կենդանի պատկերին թեման համա-Հ.Մ.Ը.Մ.ական մարզախաղերն էին, որոնք 24 Յուլիսէն 2 Օգոստոսին տեղի պիտի ունենան Երեւանի մէջ։ Խաղերուն պիտի մասնակցին միութեան 18 շրջաններէն եւ Թեհրանի Հայ մշակութային «Արարատ» Կազմակերպութենէն աւելի քան 725 մարզիկ-մարզիկուհիներ:
Հ.Մ.Ը.Մ.Ի ԿԵԴՐՈՆԱԿԱՆ
ՎԱՐՉՈՒԹԵԱՆ ՊԱՏԳԱՄԸ
Փառատօնին Հ.Մ.Ը.Մ.ի Կեդրոնական Վարչութեան պատգամը արտասանեց քոյր Թալին Օրտողլեան։ Ան հաստատեց, որ Մայիսը կերտեց Հայաստանի առաջին անկախութիւնը, ականատեսը եղաւ հերոսական Շուշիի ազատագրման, նաեւ լիբանանահայութեան եւ Հ.Մ.Ը.Մ.ականներուն տարեկան ժամադրավայրը դարձուց Պուրճ Համուտի քաղաքապետարանի դաշտը, ուր ամէն տարի տեղի կ’ունենայ 1918-ի փառահեղ յաղթանակին նուիրուած տողանցք:
Քոյրը նկատել տուաւ, որ անսահման ուրախութեամբ եւ հոգեկան անխառն գոհունակութեամբ այս շարքերը վստահաբար կը դիտէ նաեւ երախտաւորներու այն սերունդը, որ 107 տարիներ առաջ յանդուգն գաղափարը յղացաւ հիմնելու Հ.Մ.Ը.Մ.ը, որ աւելի քան հարիւրամեայ իր երթին ընթացքին ուռճացաւ ու բազմացաւ, դարձաւ համատարած ու համահայկական միութիւն, որ այսօր իր շուրջ կը համախմբէ աւելի քան քսանհինգ հազար անդամներ եւ նոյնքան ու թերեւս աւելի համակիրներ:
Քոյր Օրտողլեան հարց տուաւ, որ ինչո՞ւ այս սէրը եւ վստահութիւնը Հ.Մ.Ը.Մ.ի հանդէպ, ի՞նչն է, որ զայն կը տարբերէ ուրիշներէ եւ եզակի եւ իւրայատուկ կը դարձնէ զայն, ո՞րն է այն գաղտնիքը, որ 107-ամեայ այս հսկան կը պահէ միշտ երիտասարդ, բացատրելով, որ Հ.Մ.Ը.Մ. կը մնայ երիտասարդ, որովհետեւ իւրաքանչիւր նոր մանուկի կամ պատանիի մը մուտքը իր շարքերէն ներս` նոր աւիւն ու կենսունակութիւն կը բերէ իրեն հետ, նոր արիւն կը ներարկէ անոր երակներուն:
«Տասնամեակներու ընթացքին Հ.Մ.Ը.Մ.ը վստահութիւն ներնշնչելով` դարձած է հարազատ ու ապահով բոյնը հայ մանուկին ու պատանիին: Հ.Մ.Ը.Մ.ի ակումբներն ու կեդրոնները պարզապէս հաճելի ժամանցի վայրեր չեն, այլ անոնք, ծնողքին ու հայ վարժարանին կողքին, հայեցի դաստիարակութեան դարբնոցներ են եւ հայապահպանման ամրոցներ», հաստատեց քոյր Օրտողլեան աւելցնելով, որ դիւրին չէ նման դերակատարութիւն ստանձնելը եւ զայն անխախտ պահելը, յատկապէս` 21-րդ դարու նոր աշխարհին մէջ եւ անոր ամէնօրեայ մարտահրաւէրներուն դիմաց: Արդարեւ, Հ.Մ.Ը.Մ.ը չի կրնար տեղքայլի մէջ մնալ, երբ արհեստագիտութիւնն ու անոր ընձեռած միջոցները կը կլանեն բոլորիս առօրեան, այլ պիտի գտնէ ձեւերն ու միջոցները` ըլլալու ա՛յս դարու կազմակերպութիւնը` քայլ պահելով փոփոխութիւններուն հետ` առանց սակայն զիջելու իր անխախտ սկզբունքներէն ու նպատակէն: Այս բոլորին զուգահեռ, Հ.Մ.Ը.Մ.ը պիտի պահէ ազգային իր ինքնուրոյն դիմագիծը եւ ազգային հարցերով տոգորուած միութիւն ըլլալու յատկութիւնը. Միութիւն, որ իր հիմնադրութեան օրէն սկսեալ գործօն դերակատարութիւն ունեցած է հայ ժողովուրդի պատմութեան բոլոր փուլերուն ճերմակ թէ սեւ օրերուն: Իբրեւ համահայկական կառոյց` Հ.Մ.Ը.Մ. կը շարունակէ տարածուիլ գաղութներու մէջ` բարձրացնելով իր շրջաններուն եւ մասնաճիւղերուն թիւը:
Եզրափակելով իր խօսքը` քոյր Թալին Օրտողլեան շեշտեց, որ երթը պիտի շարունակուի` հակառակ բոլոր մարտահրաւէրներուն եւ դժուարութիւններուն (Խօսքին ամբողջութիւնը տեսնել էջ 10):
ՏՈՂԱՆՑՔԸ
Այնուհետեւ հասաւ սպասուած պահը. Հ.Մ.Ը.Մ.ի շեփորախումբին երաժշտութեան կշռոյթներով խրոխտ, հպարտ եւ հաստատ քայլերով, պահանջատէր եւ ինքնավստահ հայու դոփիւնով տողանցեցին Հ.Մ.Ը.Մ.ի մասնաճիւղերը, Շրջանային խմբապետութիւնը, վեթերան խմբապետները, Հ.Մ.Ը.Մ.ի մարզական ներկայացուցչական խումբերը, մարզական դպրոցի աշակերտները, մասնաճիւղերու մարզիկները, ԼԵՎԱՄ-ի մրցումներուն մասնակցած հայկական վարժարաններու աշակերտները, ԼԵՄ-ականներն ու պատանիները:
ԱՌԱՋՆՈՐԴ ՍՐԲԱԶԱՆԻՆ
ԵԶՐԱՓԱԿԻՉ ՊԱՏԳԱՄԸ
Աւարտին, եզրափակիչ իր պատգամը ուղղեց Լիբանանի Հայոց Թեմի Առաջնորդ Շահէ Արք. Փանոսեան: Ան ողջունեց հայոց պատմութեան շքեղագոյն դէպքին հետ մեզ հաղորդակցութեան մէջ դնող Մայիսեան այս փառատօնը, որ արդէն իսկ լիբանանահայ մեր կեանքին ու ապրումներուն հետ սերտօրէն հիւսուած նուիրական աւանդ է: Առաջնորդը դիտել տուաւ, որ ներկայիս հայութեան կեանքին մէջ չունինք Արամ Մանուկեաններ, բայց անիկա պատճառ չէ, որ մեր զաւակներուն նայելով` մենք չսպասենք նորերը, որոնք պէտք է գան մեր հայրենասիրական ապրումներէն, Հայաստանի անկախութիւնը ամէն բանէ վեր դասող մեր ուխտապահ ժողովուրդի գիտակցութենէն, որ հակառակ իր ցան ու ցրիւ վիճակին` կը շարունակէ Հայաստանի տեսլականով վարել իր հոգեւոր, կրթական, մշակութային, մարզական ու համայնական աշխատանքներն ու կեանքը, մեր ազգի լուսաւոր ապագայով ներշնչելու համար գալիք սերունդները:
«Մայիս 28-ը փառաւոր ժառանգութիւնն է մեր անցեալին, որ մեզի կը յիշեցնէ, թէ պատմութիւնն ու հայրենական յիշատակները պէտք է անեղծ մնան մեր յիշողութեան մէջ: Հետեւաբար այս առիթը, մեզ ուխտադրութեան հրաւիրող սրբազան պահ է, որպէսզի նախ յիշենք, որ մեր ժողովուրդի նահատակութիւնն էր մեր ազգի անկախութեան գինը, ու նաեւ մեր ազգային երազներուն ու դարաւոր իտէալներուն հասնելու գիտակցութեամբ լաւապէս ըմբռնենք, թէ անոնք, որոնք կ’ուզեն հաւատարմութեամբ ու պատուով մեր պատմութեան երթը շարունակել, պէտք է անցեալին չափ կարեւոր նկատեն ներկան ու ապագան ու անդրադառնան, որ մեր հայրենիքին անկախութիւնը պաշտպանելու համար պէտք է հաշտ ըլլանք մենք մեզի հետ եւ մեր ազգի ամբողջութեանը հետ: Առանց այդ գիտակցութեան` գոյութիւն չունի անկախութիւն, շեշտեց Առաջնորդը եւ ըսաւ, որ Մայիսեան հերոսներու հոգին դարձեալ մեզ պէտք է հաւաքէ ու նոր սլացք տայ մեր կեանքին ու ապրումներուն: Մասնաւորապէս ներկայ քաղաքական ու շրջանային անորոշ դասաւորումներուն մէջ ուշադիր պէտք է ըլլանք մեր ժողովուրդի ոգեղէն վիճակին ու հայրենանուէր կեցուածքին նկատմամբ, որպէսզի Արցախի անփառունակ ու անժամանակ կորուստէն ետք դաւադրութեանց զոհը չդառնայ նաեւ Հայաստանը, որուն հորիզոնին վրայ այսօր կուտակուած են մութ ամպեր: Հետեւաբար, բոլոր ժամանակներէն աւելի, Հայաստան եւ Սփիւռք այսօր իրարմով ու միասին պէտք է ըլլանք, որպէսզի գալիքին համար քաջութիւն գտնենք:
«Փա՜ռք ու պատի՛ւ Հայաստանի անկախութեան համար զոհուած բոլոր դիւցազուններուն, որոնց քաղցր յիշատակը կը շարունակէ լուսաւորել մեր կեանքի ճամբան: Պատի՛ւ անոնց, որոնք հայրենի հողին ժառանգութիւնը պահելու ու անկախութիւնը պահպանելու համար ուժ եւ կամք կը տրամադրեն, եզրափակեց Շահէ Արք. Փանոսեան:
Հանդիսութիւնը փակուեցաւ «Յառա՛ջ, նահատակ» քայլերգով: